Blog 2
¿Kan je reizen terwijl je thuisblijft? in situ Murganheira Portugal Augustus 2021
Afgelopen juni en juli kleurde de Noord Portugese Covid 19 kaart en de omliggende Spaanse provincies steeds roder en besloot ik niet naar Murganheira af te reizen, maar tegelijkertijd wel de bijzondere uitdaging voor het project “in situ” aan te nemen. Ik bleef in Zeeland, in mijn atelier in Middelburg. De voorbereidingen door middel van het lezen van boeken van en over Portugezen was al maanden in volle gang.
Hoe “Portugal” aan te pakken, zonder er ooit geweest te zijn? Daaraan denkend liep ik tegen het boek “De draagbare Kapuściński” aan. In: “Nog een dag” deel 1 van het eerste verslag wordt verhaald over Angola, en dan gaat het in de tweede alinea al over Portugal. Er is / was geen ontkomen aan!
In mijn Middelburgse atelier maakte ik een maquette van mijn atelier met daarin op dezelfde schaal het graanhuis in Murganheira. Zo kon ik in gedachten om het graanhuis heen lopen. “Vrij” had ik genomen van vele reguliere zaken, want ik was “in Portugal”. s’ Avonds las ik een boek van José Saramago, of keek naar een Portugese serie of film. Voor Murganheira maakte ik installaties, ook op schaal. Het graanhuis bleef het uitgangspunt, en ik voelde mij steeds vrijer om hierop te reageren. Het graanhuis is er inmiddels ook in een versie van beton. Een nieuw model van het atelier is in november af, met een serie van vloeren, om de verschillende installaties voor in het graanhuis te plaatsen. Het project groeit uit en beweegt mee, met en in de tijd.
Het was een spannende maand en het gaat verder, want door, maar nu naast andere projecten. September begon ik te lezen in: “In lichtjaren heeft niemand haast”, van Marjolijn van Heemstra en op bladzijde 13 en 53 stonden er gedichten van Fernando Pessoa (Alberto Caeiro) (vertalingen: August Willemsen). Fernando Pessoa’s rijkdom die ik in augustus nog op de plank had laten liggen, is als vanzelf in september weer opengeslagen:
Vanuit mijn dorp zie ik zoveel van het heelal als men vanaf de aarde zien kan … Daarom is mijn dorp zo groot als ieder ander, want ik ben zo groot als ik zie …en niet zo groot als ik lang ben …
In steden is het leven kleiner dan hier in mijn huis halverwege de heuvel.De grote huizen in de stad vergrendelen het zicht, verbergen de horizon, duwen onze blik weg van heel de hemel, maken ons klein omdat ze ons ontnemen wat ons ogen kunnen geven, en maken ons arm want onze rijkdom is zien.
Blog 1
Geïnspireerd worden door een nieuwe plek in een voor mij onbekend land. Je ontwikkelt je door en met je werk en wil er anders uit komen dat dat je er bent ingegaan.
“Voorreizen”.
Om zoveel mogelijk “sponsachtig” te kunnen zijn, tijdens deze werkperiode ben ik thuis vast boeken gaan lezen geschreven door Portugese schrijvers en/of over Portugal. Om ter plekke beter te kunnen kijken en zien. Daar er dan (zo is mijn ervaring) ineens onbekendheden geplaatst/herkend worden. Het voorreizen kan voorleren worden maar dat weet ik nu nog niet.
Zo “reisde” ik met de trein naar “Over de bergen” van Gerrit Komrij en groeide mee met José Rentes de Carvalho via “Ernestina”. Momenteel lees ik “De stad der blinden” van José Saramago geschreven in 1995, Een boek over een epidemie wat ongelooflijk veel overeenkomsten heeft met de huidige pandemie. Met alle hebbelijkheden en onhebbelijkheden die ons eigen zijn. Uit mijn wensleesboekenlijst moet ik steeds iets kiezen.
De opvolger van het boek over een epidemie: “Stad der zienden” over democratie wil ik meenemen naar Portugal. Daarnaast papier, potlood en schaar om heel direct te kunnen avonturen. Wil ik mij laten inspireren door het graanhuisje, de omgeving, het land en vooral de mensen, maar dan: “na realidade”. Of word ik daarmee ook een “blinde”, nu vlak voor mijn geplande vertrek het land in de echte epidemie virtueel rood is gekleurd?
